Pulsoksymetr – co to jest?

Pulsoksymetrem nazywa się elektroniczne urządzenie służące do nieinwazyjnego pomiaru saturacji krwi. Aby tego dokonać, urządzenie wykorzystuje metodę pulsoksymetrii, a dokładniej mierzy stopień pochłaniania przez tkanki promieniowania o dwóch różnych długościach fal.

Pulsoksymetr to jeden z ważniejszych akcesoriów medycznych wykorzystywanych przez ratowników i lekarzy pierwszego kontaktu, ponieważ pozwala na monitorowanie podstawowych parametrów życiowych pacjenta. Co ciekawe, takie urządzenia coraz częściej są używane także przez sportowców, w celu analizy wytrenowania organizmów. Pulsoksymetry określają poziom nasycenia hemoglobiny tlenem i odnotowują ilość uderzeń serca na minutę. Ich największą zaletą są: natychmiastowy pomiar, prosta obsługa oraz niezawodność.

Pulsoksymetr – jak działa?

Głównym celem pulsoksymetrów jest pomiar saturacji krwi. Urządzenia zapewniają kontrolę kardiologiczno-respiracyjną pacjentów. Stosowane są w obszarach klinicznych, pogotowiach ratunkowych, a także w czasie transportu chorych. Możemy wyróżnić pulsoksymetry napalcowe, nadgarstkowe, kieszonkowe oraz bezprzewodowe, z technologią Bluetooth.

Pulsoksymetr składa się z dwóch głównych składowych: jednostki centralnej i czujnika. Obecnie do najpopularniejszych należą pulsoksymetry na palec, które są niewielkie i można je zabrać wszędzie ze sobą. przeszkolona osoba może dokonywać pomiarów w każdej chwili – w podróży, w pracy itp. Urządzenia te zasilane są bateriami.

Zasada działania pulsoksymetru oraz pulsoksymetru napalcowego jest taka sama. Opiera się na pomiarze pochłaniania przez czerwone krwinki, które znajdują się w naczyniach włosowatych, promieniowania wyróżniającego się dwoma różnymi długościami fali - czerwonej oraz podczerwonej. Stała i zmienna, to dwie składowe mierzonego sygnału. Składowa zmienna jest czynnikiem, który opisuje absorbancję pulsującej krwi tętniczej. Dzięki takim pomiarom obliczany jest stopień nasycenia hemoglobiny tlenem, jako ważny parametr świadczący o funkcjonowaniu układu oddechowego. Pulsoksymetr jest w stanie zmierzyć także tętno. Czujnik wyposażony w dwie diody LED oraz fotodiody umieszcza się na końcu małego palca.

Pulsoksymetr – dla kogo jest przeznaczony?

Ze względu na możliwość pomiaru wysycenia krwi tlenem pulsoksymetr najczęściej stosuje się w przypadku pacjentów z:

  1. Chorobami układu oddechowego
  2. Cukrzycą
  3. Chorobami serca
  4. Nadciśnieniem
  5. Pacjentów wymagających stałej opieki.

Badanie pulsoksymetrem wykonuje się u osób zagrożonych niskim ciśnieniem cząstkowym tlenu we krwi, czyli przede wszystkim z chorobami układu oddechowego, np. astmą. Korzystanie z pulsoksymetru zalecane jest osobom pracującym i uprawiającym sporty na dużych wysokościach.

Pulsoksymetr – jak czytać wyniki pomiarów?

Prawidłowy poziom saturacji tlenem powinien wahać się w zakresie od 95 proc. do 99 proc. Zaleca się ustawienie alarmu ostrzegającego przed niedotlenieniem na poziomie 94 proc. Podczas pomiaru należy pamiętać, że dokładność wyniku jest mniejsza w przypadku podwyższonych poziomów karboksyhemoglobiny, methemoglobiny lub bilirubiny. Poziom mierzonej saturacji może być też obniżony przez błękit metylenowy.

Wyniki badań pulsoksymetrem mogą być zafałszowane przez skurcz naczyń krwionośnych wywołany np. zimnem, ale również przez ruchliwość osoby badanej, barwiące kosmetyki do ciała, tatuaże na palcach czy ciemny lakier na paznokciu pacjenta. Pomiary może zakłócić kontakt pacjenta ze źródłami mocnego światła, takimi jak lampy do fototerapii, chirurgiczne lub fluorescencyjne. Należy o tym pamiętać przystępując do badania.

Pulsoksymetr a koronawirus COVID-19

Minister Zdrowia Adam Niedzielski zapowiedział, że część pacjentów zakażonych wirusem, którzy nie mają objawów lub lekko przechodzą infekcję, otrzyma pulsoksymetr. - Jego zapisy będą analizowane przez specjalne centrum analizy — powiedział.

Urządzenia będą otrzymywać osoby z dodatnim wynikiem na obecność koronawirusa wskazane przez lekarzy rodzinnych. Dane z pulsoksymetru będą monitorowane przez specjalny zespół. Odczyty będą dokonywane co trzy godziny, by kontrolować stan zdrowia pacjentów zarażonych koronawirusem COVID-19.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze pulsoksymetru?

Pulsoksymetry różnią się między sobą kolorami, rozmiarami, wagą, a także dodatkowymi funkcjami. Wybierając idealny pulsoksymetr należy zwrócić uwagę, czy wyposażony został w poniższe cechy:

  • wysoka precyzja oraz powtarzalność pomiaru,
  • wynik ukazujący się w kilka sekund,
  • kilka trybów wyświetlania,
  • wskaźnik zużycia baterii,
  • automatyczne wyłączanie,
  • kolorowy wyświetlacz,
  • system alarmów wizualnych oraz dźwiękowych,
  • czujnik antywstrząsowy.